Hoe herken je oogproblemen bij kinderen? Hoe belangrijk is het om tijdig in te grijpen? Oogarts dr. Luc Van Os (UZA) geeft advies.
1. Mis de oogtest niet
‘De controle van Kind en Gezin op 12 maanden is de eerste waarop de ogen van je kind worden getest. Mis die test niet, want hoe vroeger een afwijking wordt vastgesteld, hoe sneller er kan worden ingegrepen als dat nodig blijkt. Dat kan een groot verschil maken, want het zicht ontwikkelt zich maar tot de leeftijd van 8 à 10 jaar. Hebben de hersenen op dat moment niet geleerd wat scherp zien is? Dan gaat je zoon of dochter dat nooit kunnen, zelfs met een bril.
Soms is de vastgestelde afwijking niet ernstig genoeg om al meteen in te grijpen, net omdat de ogen nog een tijdje blijven evolueren. Dan is het belangrijk om dit verder goed op te volgen, volgens de aanwijzingen van de arts.’
2. Voel je niet schuldig als je niets gemerkt hebt
‘De kans dat je als ouder eventuele oogproblemen bij je kinderen niet ziet, is best groot. Een kind zegt doorgaans niet spontaan dat het niet scherp ziet, en al zeker niet op die leeftijd. Botst het ergens tegenaan, dan wordt het geweten aan onhandigheid.
Wel merken ouders achteraf soms een verschil, als hun kindje meer interesse begint te tonen voor zaken als boekjes of speeltjes. Dan pas wordt de link gelegd: voordien waren die gewoon niet goed te zien. Ook om je kind voldoende prikkels te kunnen aanbieden voor de algemene ontwikkeling, is het dus belangrijk om afwijkingen tijdig op te sporen.’
3. Een lui oog kijkt niet altijd scheel
‘Iets wat relatief vaak voorkomt bij jonge kinderen is dat één oog beter ziet dan het andere. De hersenen kiezen er dan voor om het betere oog te gebruiken en het andere te negeren, waardoor het oogje lui wordt. Soms staat zo’n lui oog scheel, maar dat is lang niet altijd het geval. Soms ziet het gewoon minder scherp, of zit er een waas voor. Dan ga je zonder oogtest nooit merken dat er iets aan de hand is.
Een lui oog kan verholpen worden door het goede oog af te sluiten met een speciale plakker. Zo wordt het gedwongen om zich verder te ontwikkelen. Maar je moet er op tijd bij zijn, zoals gezegd is er maar tot de leeftijd van 8 à 10 jaar beterschap mogelijk. Anders zal het ene oog altijd minderwaardig blijven.’
De kans dat je als ouder eventuele oogproblemen bij je kinderen niet ziet, is best groot.
~ dr. Luc Van Os , oogarts UZA
4. Verziendheid verbetert vaak nog, bijziendheid niet
‘Naast een lui oog kan er ook een aangeboren afwijking zijn aan beide ogen, waardoor je kind bijvoorbeeld verziend (plussterkte, vooral problemen om dichtbij te kijken) of bijziend (minsterkte, vooral problemen om ver te kijken) is. In het eerste geval wordt het beeld achter het netvlies geprojecteerd waardoor het onscherp is, in het tweede geval voor het netvlies.
Naarmate kinderen groeien, wordt de vorm van hun ogen sowieso langer. Dat betekent dat verziendheid nog kan verbeteren. Is je zoon of dochter bijziend, wordt dat erger naarmate het oog groeit.’
5. Vermijd schermen en trek vaak naar buiten
‘Sommige afwijkingen zijn aangeboren, daar kan je helemaal niets aan doen. Maar inmiddels is bewezen dat oogschade ook kan ontstaan door schermgebruik. Daarom is het aangeraden om voor de leeftijd van 2 jaar helemaal geen schermen te gebruiken. Bij veel schermtijd gaan de ogen zich aanpassen aan het vele dichtbij kijken.
Op peuter- of kleuterleeftijd merk je daar nog niets van, maar vanaf de lagere school kunnen er wel problemen opduiken. Op lange termijn kan het ook leiden tot een dunner wordend of zelfs loslatend netvlies. Dat kan je enigszins voorkomen door de 20-20-2-regel toe te passen: 20 minuten dichtbij kijken afwisselen met 20 seconden in de verte kijken én minstens 2 uur per dag naar buiten trekken, om jouw ogen en die van je kind voldoende evenwicht te bieden.’
Spaar korting bij een opticien in jouw buurt
Met je lidkaart van de Gezinsbond spaar en verzilver je korting bij heel wat winkels, waaronder 208 opticiens verspreid over Vlaanderen.
