De ene grootouder kijkt reikhalzend uit naar een huis vol kerstlichtjes, feestgedruis en kleinkinderen. De ander ziet het misschien toch met lichte stress tegemoet: de drukte, de voorbereidingen en de verwachtingen. Hoe pak je een kerstfeest met al die kleinkinderen aan? En vooral: hoe hou je het ook haalbaar én gezellig voor jezelf?
Begin bij jezelf. En niet bij het menu.
Ilse De Block, directeur van vzw De Keerkring, Opvoedingslijn én oma van vier jonge kleinkinderen wil vooral benadrukken hoe verschillend grootouders naar de feestdagen kijken. “Elke grootouder is uniek. De ene telt af naar het kerstfeest, de andere wat minder.
Mijn allergrootste tip: sta eerst eens stil bij jezelf. Een kerstfeest hoeft echt niet automatisch door of bij de grootouders georganiseerd te worden. Voel je jezelf onder druk staan of kijk je er om een of andere reden tegenop? Dan zullen je (schoon)kinderen dat ook merken en kan er sneller spanning of zelfs schuldgevoel ontstaan. Durf dus eerlijk aan te geven wat voor jou haalbaar is. Je kinderen zijn volwassen mensen: er zijn altijd alternatieven om het dit jaar misschien anders aan te pakken.”
Het sleutelwoord? Overleg.
“Kinderen groeien, ritmes veranderen, gezinnen evolueren… Wat vorig jaar vlekkeloos ging, werkt dit jaar misschien niet meer”, zegt Ilse De Block. “Daarom is op voorhand afstemmen zo belangrijk: wanneer starten we? Hoe houden we rekening met dutjes en bedtijd? Is dit menu een goed idee?
Toets je plannen altijd af met de kinderen. Door de verantwoordelijkheid te delen, voorkom je teleurstellingen en bouw je aan realistische verwachtingen. Zo hebben wij er dit jaar voor gekozen om het kerstfeest niet bij ons thuis te vieren. Dan slapen er toch twee kleinkinderen in hun eigen bed, en dat is nu voor iedereen de beste oplossing.”
Een kindvriendelijke kersttafel
Opa Pol, trotse grootvader van zes, maakt zich nooit druk om het kerstmenu. “We forceren niemand om uren met ons aan tafel te zitten. Willen de kinderen meeproeven, dat kan, maar elk jaar op kerstavond maak ik mijn ‘macaropa’. Macaroni op opa’s wijze dus. De kindjes eten voor, terwijl de rest nog aperitieft. Daarna kunnen ze meteen weer spelen, en tegen het dessert schuiven ze wel weer mee aan.”
Bij oma Christine wordt het dit jaar nog eenvoudiger. “Het koken gaf me te veel stress, dus wordt het een grote hapjestafel. Warm, koud, iedereen brengt iets mee. Een heel uitgebreide aperitief dus, met als afsluiter een feestelijk dessert. We hebben zes jonge kleinkinderen en die tellen nu al af naar ‘het grote kerstaperitiefje’.”
Een omgebouwde kerstgarage
Een woonkamer vol kinderen en kleinkinderen kan gezellig druk zijn, maar soms ook gewoon… luid. “Met kerst zetten wij een kerstboom in de woonkamer én toveren we meteen ook onze garage om in een speelplek met kussens, lichtjes en spelletjes’, vertelt pepe Gerard.
“Tijdens de hele kerstvakantie is dat het domein van de kinderen. Ook op kerstavond werkt dit voor ons beter. We zien al het speelgoed en de rommel niet liggen, en de volwassenen hebben ook even rust. We hebben intussen acht kleinkinderen, en er komt straks nog eentje bij, dus we moeten soms creatief zijn (lacht).”
Feesten zonder schermtijd?
En dan zijn er nog de schermen. Onvermijdelijk bij grote kleinkinderen, maar misschien ook een lichte bron van nervositeit bij de grootouders? “Schermen horen er inderdaad bij, maar ze hoeven het feest niet te domineren”, benadrukt Ilse De Block. “Maak er vooral geen strijd van. Op zo’n avond is het aan de ouders om grenzen te stellen. Wanneer het geluid te hard staat of de prikkels in jouw huis overweldigend voelen, mag je dat zeker aangeven, maar de ouders beslissen over de schermtijd van hun kinderen.”
Oma Lieve heeft nog een verbindend initiatief waar elk jaar in de familie weer naar uitgekeken wordt: “Na het Sinterklaasfeest laten wij alle kleinkinderen een naampje trekken, en mogen ze een cadeautje kopen voor elkaar. Oma en opa betalen. Op de avond zelf maken we van het geven een spelletje. Het is een moment samen met de kleinkinderen waar wij op kerstavond ook écht van genieten. En we hebben op voorhand minder cadeautjesstress. Een win-win dus.”
Samen vieren, zonder verplichtingen
Tot slot: niet elk gezin heeft één set grootouders. Soms zijn het er drie, vier en iedereen wil op feestdagen graag een momentje met de kleinkinderen. “Probeer toch om niet te veel druk te leggen”, geeft Ilse De Block nog mee.
“Voor jonge gezinnen met kleine kinderen kunnen die feestdagen ook overweldigend zijn. Iedereen moet al zoveel. Je geeft als (groot)ouder een prachtig cadeau door te zeggen: ‘Ik zou het fijn vinden als jullie komen, maar het is geen verplichting’. Laat verwachtingen los en vier samen op een manier en een moment dat jullie het best past.”
Fijne feesten!
