Keuzes maken
Voor scholen is het momenteel echt onmogelijk om keuzes te maken in het aanbod van al die leermiddelen. Ook ouders hebben soms vragen over de kwaliteit, betaalbaarheid en bruikbaarheid van het materiaal dat ze ieder schooljaar moeten aankopen of huren. Vooral invulboeken krijgen kritiek. Ze zijn relatief duur, kunnen niet worden doorverkocht, worden soms maar beperkt in de klas gebruikt en ook wetenschappers hebben vragen bij de didactische meerwaarde ervan.
Wat is kwaliteit?
Om te weten waaraan leermiddelen moeten voldoen om kwaliteitsvol te zijn, heeft minister van Onderwijs Ben Weyts een ‘kwaliteitsalliantie’ in het leven geroepen. Voor het eerst zaten educatieve uitgeverijen, onderwijskoepels, lerarenopleidingen, onderwijswetenschappers, vertegenwoordigers van scholieren en ouders waaronder de Gezinsbond, samen rond de tafel om na te denken wat er nodig is om over ‘kwaliteit’ te kunnen spreken.
De deelnemers hebben in overleg een lijst met kwaliteitscriteria opgesteld. Het is een leidraad voor de ontwikkelaars van leermiddelen, en het geeft scholen een houvast bij het kiezen uit het ruime aanbod. Voor leerkrachten is het belangrijk dat het lesmateriaal actueel en wetenschappelijk correct is, dat het aansluit bij de eindtermen en voldoende ruimte biedt om er zelf creatief in de klas mee aan de slag te gaan. Leerlingen willen vooral dat er afwisseling in de methodieken is, en dat de diversiteit van de samenleving weerspiegeld wordt in de handboeken.
De door de school gekozen leermiddelen, print én digitaal, moeten door iedereen op school en thuis gebruikt kunnen worden. Ze moeten aanpasbaar zijn, zowel voor wie meer uitdaging nodig heeft als voor leerlingen met functiebeperkingen. Daarnaast vinden ouders ook het kostenplaatje erg belangrijk.
Elke leerling heeft recht op lesmateriaal
De kwaliteitsalliantie heeft naast criteria ook engagementen voorgesteld om die kwaliteit mogelijk te maken. Ouders en leerlingen willen dat alle leerlingen, ongeacht eventuele betalingsproblemen, op 1 september kunnen beschikken over al het nodige lesmateriaal. Dat engagement is opgenomen in het rapport.
De leveranciers van schoolboeken maken echter geen deel uit van de kwaliteitsalliantie. Hopelijk gooit dit geen roet in het eten. Scholen werken vandaag steeds meer samen met externe distributeurs enn die leveren geen pakketten meer aan gezinnen met een betalingsachterstand. Ze zijn niet altijd voorzien in de mogelijkheid tot huren van schoolboeken of te kiezen voor een gespreide betaling. Het is dus belangrijk dat scholen in hun contract met die leveranciers afspraken maken om dit te vermijden.
De boekencheck van vzw Krijt (met mmv de Gezinsbond) toont aan dat er bij de start van het schooljaar nog altijd leerlingen zonder boeken in de klas zitten. Betaalbaarheid is naast kwaliteit dus een volgend actiepunt voor de gebruikersvertegenwoordiging in de kwaliteitsalliantie.
Het volledige rapport met alle kwaliteitscriteria kan je hier vinden.
Foto: Kristof Ghyselinck
