Mijn tiener (15 jaar) wil graag dat zijn lief blijft slapen. Ze zijn even oud en ondertussen een half jaar samen. Moet ik dat toelaten? Veel ouders van opgroeiende tieners krijgen vroeg of laat de vraag of hun lief mag blijven slapen. En heel wat ouders worstelen ermee. Ze vinden het vreemd en voelen er zich ongemakkelijk bij. Want wat gaan ze daar allemaal uitspoken, en gaan ze niet te veel uitproberen en experimenteren?!
Vertrouwde omgeving
Hoewel het zeker niet uit te sluiten valt, is seks niet noodzakelijk het eerste (of enige) waar jouw zoon of dochter aan denkt als die vraag komt. Ze willen bij hun lief zijn en meer tijd doorbrengen samen: hoe waren we zelf!
Fases van seksuele ontwikkeling
Hou in gedachten dat het bij de seksuele ontwikkeling van je tieners hoort dat ze een aantal fases doormaken. Dat gaat van handjes vasthouden en een eerste voorzichtige kus naar seks met alles erop en eraan. Dat de vraag tot overnachten komt, wil niet zeggen dat het koppel al in de laatste fase zit. Al kan je er wel van uitgaan dat ze aan het experimenteren zijn.
Die stapsgewijze ontwikkeling is nuttig: het bereidt tieners voor op de eerste keer. Ze leren elkaars lichaam kennen, hoe ze (non-verbaal) toestemming kunnen vragen, hoe ze hun grenzen aangeven en wat de ander leuk vindt. Allemaal nuttige vaardigheden om op een leuke en gezonde manier van seks te genieten.
Leeftijdsverschil speelt wel een rol: bij tieners die even oud zijn, kan je ervan uitgaan dat ze min of meer evenveel onderhandelingsmacht hebben tussen de lakens. In principe is seks strafbaar onder 16 jaar, al is er een wet goedgekeurd die tieners tussen 14 en 16 jaar het recht geeft in te stemmen met met seks. Hier zijn wel enkele voorwaarden aan verbonden: de bedpartner mag niet meer dan vijf jaar ouder zijn en er mag geen sprake zijn van een gezags- of vertrouwensrelatie (zoals een leerkracht).
Aandachtspunten
Er zijn nog aandachtspunten: hoe is het gesteld met de praktische kennis? En met de sociale vaardigheden? Weten ze hoe ze een condoom correct gebruiken en weggooien? Durven ze het gebruik van een condoom voorstellen? Zullen ze voldoende met elkaars wensen en grenzen rekening houden? Kunnen ze open praten over wat ze willen en vooral: wat niet?
Voorzie condooms in huis, liefst een hele bak, zodat het niet opvalt dat er eentje verdwijnt. Druk je kind én zijn lief op het hart om te luisteren naar elkaar, en wijs hen op allesoverseks.be.
Nee is oké
Daarnaast geef je je tieners ook de boodschap mee dat het oké is om grenzen te stellen en om ‘nee’ te zeggen. Dat ze niets hoeven te doen waar ze nog niet aan toe zijn of geen zin in hebben. Hen weerbaar maken doe je niet in één, twee, drie, het is iets waar je in principe al jaren mee bezig bent.
Praten en afspraken
Wanneer precies het hun eerste keer zal zijn en welke stappen je tieners ze op welk moment zetten, zullen ze uiteraard helemaal zelf bepalen. Dat kun je als ouder niet veranderen of verbieden.
Stel je in de plaats van je kind. Zou jij luisteren als je ouders je verbieden iets te doen waar je zin in hebt? Waarschijnlijk niet, toch? Nee, je zoekt gewoon een plek waar het wél kan, ver van het zicht en het toezicht van je ouders. En stel dat er iets misloopt? Dan zal je kind al zeker niet bij jou komen aankloppen, want jij had het verboden!
Wat wél een goed idee is: erover praten en checken of ze er allebei klaar voor zijn. Je kan ook polsen hoe het zit met de relatie en hoever ze staan.
Maak samen afspraken: wordt er verwacht dat ze in de woonkamer blijven, of mogen ze ‘alleen’ op de kamer zijn. Met de deur dicht of open? Slapen ze ook op dezelfde kamer of niet?
Geef ook gerust je eigen mening, vertel bijvoorbeeld dat je bezorgd bent, dat je denkt dat ze er misschien spijt van zullen krijgen. Maar besef dat je het niet zal tegenhouden, wat je ook zegt. En nog een voordeel: als het lief bij jullie thuis komt, zie je je kind weer wat vaker en hoor (en zie) je waar ze mee bezig zijn. Ook fijn, toch?
Meer info
Deze opvoedtip werd beantwoord door Sensoa, het Vlaams Expertisecentrum voor seksuele gezondheid, en Sarah Van Gysegem, auteur van Digitaal ontmaagd. Meer over seksuele opvoeding op gezondopvoeden.be/voorlichting.
