Praten met een klein kind, dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Herkenbaar? Voor veel ouders wel. Je toont interesse in de dag van je kind, wat het leert of doet op school, hoe het ging in de jeugdbeweging of de sportles, maar het antwoord is kort. Bij de vraag om meer details komt er niet veel.
Praten is belangrijk
Maar je wil het weten. Je wil weten wat je kind geleerd heeft, wat hij denkt en voelt, wat hij begrijpt en wat niet. Dan kan je helpen. Hem ondersteunen. Je wijsheid meegeven. En dan leer je hem ook beter kennen. Is er iets veranderd, geëvolueerd?
Praten met elkaar is belangrijk, maar het doén is best moeilijk! We zetten enkele tips op een rijtje:
1. Stel een specifieke vraag
En daarin hebben we hierboven niet het goede voorbeeld gegeven. De vraag is te algemeen, te vaag. Een klein kind kan daar nog niet zoveel mee. Probeer het eens met: ‘Wat is het grappigste dat op school gebeurd is?’ Of: ‘Met wie heb je vandaag het meeste plezier gehad?’.
Heb je moeite om het gesprek op gang te laten komen? Heb je het probleem met kleuters? Probeer dan de vertelkaart.
2. Vertel zelf ook iets
Misschien verwachten we ook wel te veel van onze kinderen. Hoe weten ze hoe je over je dag vertelt als ze het nooit horen? Zelf over jouw dag vertellen, of ten minste een stukje eruit (een grappig voorval op straat, een interessant telefoontje …), zet de ander aan om zelf ook iets te delen.
3. Neem elke dag de tijd voor een praatje
Geef het niet zomaar op omdat je weinig reactie krijgt. Werken de andere vragen niet, probeer dan een ander moment. Niet op school maar in de auto, niet tijdens het spelen maar aan tafel … wat past bij jouw gezin!
4. Laat ruimte voor meningsverschillen
Niemand praat graag met mensen die alles wat ze zeggen in twijfel trekken of die jouw mening niet aanvaarden. Dat geldt voor kinderen ook. Het is niet altijd gemakkelijk om te aanvaarden dat ze jouw standpunt niet delen, maar dat is hun goed recht.
Meningsverschillen mogen er dus zijn. En ze zijn nog een belangrijk leermiddel ook: je leert je eigen standpunt verdedigen, naar een ander luisteren en samen compromissen zoeken. Vaardigheden die nog van pas komen in het leven!
We weten dat discussies hoog kunnen oplopen. Probeer ze niet direct af te blokken maar help je kinderen. Vraag elk naar zijn standpunten, draag oplossingen voor of vraag hen zelf iets te bedenken. Zoek samen naar een oplossing.
5. Hou een gezinsvergadering
Praten hoeft niet alleen over gevoelens, gedachten en gebeurtenissen te gaan. Ook grote beslissingen kan je (vanaf een bepaalde leeftijd) samen bespreken en nemen. Een gezinsvergadering is ideaal: hierbij steek je de koppen bij elkaar om te praten over de organisatie en de planning in jullie gezin.
Samen zoek je naar oplossingen, ieder is verantwoordelijk en je leert handelen naar gezamenlijke beslissingen.
6. Ieder op zijn eigen tempo
Niet iedereen is even mondig. Hoe graag je het ook wil (en probeert), sommige kinderen gaan altijd vlees en patatjes gegeten hebben terwijl anderen exact vertellen waar de patatjes lagen, hoeveel het er waren en hoeveel ze er hebben opgegeten.
Dat is oké. Je kan het thema op een ander moment nog eens opnemen: misschien heeft het kind er dan al over kunnen nadenken en komt er wel een antwoord.
Je kan ook kiezen om niet onmiddellijk een antwoord te verwachten. Door bijvoorbeeld te zeggen ‘ik kom er straks nog even op terug’, geef je de tijd en de ruimte om na te denken en te zoeken naar een antwoord.
