Stambomen in elkaar puzzelen blijkt populair. Wat maakt het zo boeiend om je familierelaties uit te pluizen, en wat kan je zoal te weten komen? We vroegen het aan geneticus en genealoog Maarten Larmuseau.
Eeuwenoude vragen
‘Het is eigen aan de mens om nieuwsgierig te zijn naar het eigen verleden’, begint Maarten zijn betoog. ‘Vragen als “wie ben ik?” en “waar kom ik vandaan?” hielden onze voorouders in het begin van de geschiedenis al bezig.
De vele religieuze en mythische verhalen die al duizenden jaren worden overgeleverd zijn daar het bewijs van. Denk maar aan het Genesis-boek en de vele stambomen in het Oude Testament. Bovendien is iedereen genetisch een mozaïek van wie hem of haar is voorgegaan. Door opzoekingen te doen leer je dus niet alleen je familie beter kennen, maar ook jezelf.’
Wat zit er in je DNA?
‘We hebben voor de Kinderuniversiteit een workshop samengesteld, getiteld “Waarom lijken mijn oren op die van mijn opa?” Daarmee leggen we aan kinderen uit wat DNA is, en hoe het komt dat bepaalde kenmerken worden doorgegeven binnen de familie. De kleur van je ogen en je haar, bijvoorbeeld, en of je al dan niet een gleufje kan maken met je tong. Dat is ook voor volwassenen heel interessant!
Als je oude foto’s op het spoor komt, is het fascinerend om naar gelijkenissen te speuren. Zijn er uiterlijke kenmerken die steeds worden overgeërfd? Op welke familieleden lijk je het meest of helemaal niet? Er zijn ongetwijfeld heel wat verhalen te ontdekken en te vertellen. Of misschien valt het je wel op dat bepaalde erfelijke ziektes aanwezig zijn in je familie. Soms kan het een goede manier zijn om zo’n gevoelig onderwerp aan te kaarten bij kinderen.’
Iedereen is genetisch een mozaïek van wie hem of haar is voorgegaan. Door opzoekingen te doen leer je dus niet alleen je familie beter kennen, maar ook jezelf.
~ Maarten Larmuseau , geneticus en genealoog
Met de familie een stamboom maken
Een uitgelezen activiteit voor de hele familie dus? ‘Zeker’, beaamt Maarten. ‘Het cliché dat het een hobby zou zijn voor gepensioneerde mannen is compleet achterhaald. Volgens een recente enquête blijkt dat zeven op de tien Vlamingen interesse hebben in hun familiegeschiedenis, ongeacht leeftijd of geslacht’, vertelt hij.
‘Je kinderen en kleinkinderen zullen dus vast oren hebben naar je bevindingen en jouw collectie oude foto’s. Kleinkinderen die al wat ouder zijn kun je nog meer betrekken, door samen een tijdcapsule te maken. Laat hen zelf vragen stellen over het verleden, als een soort interview dat ze mogen vastleggen op camera. Dat is veel leuker dan oma of opa die alweer over vroeger vertelt.’
