Aware parenting
Als we het over verbindend spelen willen hebben, moeten we het – zoals in het boek – eerst over Aware Parenting hebben. ‘Een ouderschapsstijl waarin grondlegster Aletha Solter op zoek gaat naar manieren om – in de mate van het mogelijke – aan de behoeften van zowel ouder als kind tegemoet te komen.
Als het gedrag van je kind de emoties en behoeften die je kind voelt weerspiegelt, grijpt Aware Parenting liever naar liefdevolle grenzen, verbindende communicatie en ruimte voor ontlading in plaats van straf of beloning.
Er wordt gekozen om in verbinding in plaats van uit verbinding te gaan. Ziedaar: verbindend spelen – een waardevolle manier om opgestapelde gevoelens zoals frustratie, angst en machteloosheid te delen en stress te ontladen.
Wanneer kinderen regelmatig hun opgestapelde spanningen en emoties kwijtraken, kunnen ze doorgaans gemakkelijker slapen en leren, kunnen ze zich langer concentreren, flexibeler opstellen en zijn ze eenvoudigweg aangenamer om bij te vertoeven.’
En dat soort kinderen willen we toch allemaal?
Verbindend spelen
Nele Flamang, zelf moeder van twee dochters, logopediste, stotter-en stemtherapeute en Aware Parenting-instructrice, is zelf ook steeds op zoek naar meer kennis en inzicht in hoe we kinderen kunnen ondersteunen om dicht bij hun kern te blijven, zonder autoritair of toegeeflijk te hoeven zijn.
Tijdens die zoektocht leerde ze de taal van haar kinderen te begrijpen en spreken: spel bracht verbinding. Verbindend spelen maakt wat haar betreft het ouderschap gemakkelijker en leuker, het versterkt de band en helpt kinderen om ongedwongen de beste versie van zichzelf naar boven te brengen.
Genoeg stof om over na te denken dus, en ook: om er een boek over te schrijven! Dat boek is geen handleiding of stappenplan, maar staat wel boordevol inzichten en eerlijke praktijkervaringen om jou als jonge ouder te inspireren.
En dat willen wij graag uittesten! Redactrice Nele is moeder van dochter M., 20 maanden, en neemt met dit boek in de hand zichzelf en haar dochter een tijdje – spelenderwijs – onder de loep.
De test
Spel-Tijd na school
Bij thuiskomst kan je bijvoorbeeld een kwartiertje je aandacht geven en zo ruimte maken voor verbinding. Om dat te kunnen doen, is het zinvol om jezelf voldoende op te laden terwijl je kind op school is. Vijf minuten echte zelfzorg maken al een verschil.
Nele: ‘M. gaat nog niet naar school, maar wel naar de opvang. En wanneer we ’s avonds thuiskomen, wil ik graag zo snel mogelijk spullen opruimen, koken, doen wat ik moet doen.
Maar dat is buiten M. gerekend. Zij hangt aan mijn been bij elke beweging die ik maak. Uiteindelijk sta ik met een hand in een pot te roeren terwijl ik met de andere hand moet voelen of haar baby-pop koorts heeft. Dat kan dus beter.
Dat ene kwartiertje na thuiskomst blokkeer ik nu bewust voor haar en warempel: na dat kwartier vol aandacht kan ik gewoon doen wat ik moet doen. Zonder kind aan mijn been!’
Krokodillentanden: tanden poetsen
Soms lukt het poetsen als vanzelf. Op andere momenten lijkt het hét moment bij uitstek om een duidelijk mijn-emmertje-zit-vol-signaal te geven. Het valt me op dat weerstand bij tanden poetsen voor mijn oudste dochter vaak een signaal is dat ze zich machteloos gevoeld heeft op andere momenten.
Hoe minder kinderen zich verbonden weten en hoe meer frustratie of machteloosheid ze voelen, des te meer zul je aan kleine, banale dingen merken dat meewerken moeilijk wordt.
Op zo’n moment is het verleidelijk om kort, ruw, forcerend of bestraffend op te treden. Zeker als je vaatje leeg is en het verlangen naar tijd voor jezelf groot is.
Nele: ‘Exact dit. Tandenpoetsen betekent voor mij “nog even en ik kan in de zetel gaan zitten”.
Maar dat is buiten M. gerekend. Zij doet niets liever dan rondrennen met die tandenborstel in haar mond, het bad ermee kuisen of het ding gewoon vasthouden. Reden genoeg voor mij om mijn geduld te verliezen en M. tien minuten later zonder gepoetste tanden met veel drama in bed te steken.
In plaats daarvan adem ik nu drie keer en vraag ik haar wat ze met de tandenborstel wil doen. Het bad poetsen? Mooi, dan doet ze dat. Wil ze mijn tanden ermee poetsen? Ook goed. Moet ik meepoetsen? Prima. Met als wonderlijk gevolg dat ze daarna braafjes die tandenborstel wél in haar mond steekt.
Net zoals Flamang beschrijft in haar boek, brengt M. me wel naar het spel dat ze nodig heeft. Soms wil ze eerst even mijn tanden poetsen, dan weer moet ik doen alsof ik etensrestjes in haar mond zoek. Het is niet altijd evident, dat geduld hé, maar op lange termijn is het wel efficiënt.’
En verder?
Nele: ‘Ik kan hier nog verschillende spelmomenten beschrijven die we bewust hebben uitgeprobeerd, maar belangrijker om mee te geven is het algemeen gevoel dat ik overhoud na mijn testperiode verbindend spelen.
Het gaat namelijk niet om de spelregels volgen en elke letter van het boek toepassen, het gaat over het richten van mijn aandacht op mijn kind. Op onze manier. Naar haar kijken en afstemmen op wat zij nodig heeft. Niet eens zozeer mee-spelen met wat zij doet, maar in-spelen op wat ze nodig heeft.
Als zij doet alsof haar baby-pop huilt, maak ik nu de reflex dat zij die dag misschien zelf gehuild heeft op de opvang. Ik probeer dan de baby-pop te troosten, zodat mijn dochter zich ook gezien voelt.
Wil ze een gevecht aangaan tijdens de luierwissel? Dan stel ik die luierwissel uit en geef ik haar op een positieve manier aandacht door samen de luier van haar baby-pop te verversen.
Gooit ze met haar eten? Dan doe ik alsof ik hetzelfde doe en moet ze daarmee lachen.’
Op gelijke hoogte
Nele: ‘Het gaat bij verbindend spelen volgens mij dan ook om op gelijke hoogte met je kind te gaan staan, om gevoelens te helpen uiten en plaatsen. En dat kan door in te gaan op die uitnodigingen tot spel, die ze ons dagelijks meermaals voor de voeten gooit.
Natuurlijk struikel ik daar soms nog over en heb ik niet altijd zin om die baby-pop te troosten. Dan ga ik me daar ook niet toe verplichten en probeer ik later die verbinding met mijn kind te zoeken.
Voor mij helpt het daarom om afgebakende spelmomenten te voorzien, waarin ik even enkel oog heb voor mijn kind. Zo tanken we beiden wat verbinding en kunnen we daarna weer verder, samen op ons eentje.
Maakt me dat nu een verbindend-spelen-experte? Helemaal niet. Het maakt me, net zoals zovelen, een ouder die wat probeert, met de bedoeling een gelukkig kind op te voeden en daar zelf ook blij van te worden. Een waardevol inzicht, met dit waardevol boek als leidraad.’
Als je van spelen leren kan. Verbindend spelen met je kind – Nele Flamang – Acco Uitgeverij. Als lid van de Gezinsbond geniet je van 5% spaarkorting bij Standaard Boekhandel.
Webinar ‘Als je van spelen leren kan’
Experte Nele Flamang vertelde in het webinar op 8 februari 2021 over haar praktijkervaringen.
Naar aanleiding van dit webinar is ook deze podcast met Nele verschenen:
