Zorgeloos naar dromenland: zo help je je kindje veilig slapen

Veilig slapen

Dat je baby op de rug laten slapen het veiligst is, weten de meeste ouders gelukkig wel. Dat advies, dat in de jaren 90 overal werd verspreid, zorgde toen voor een sterke daling van het aantal gevallen van wiegendood. 

Maar dat succes heeft ook een keerzijde, zeggen de experts van Kind en Gezin. Omdat het vandaag nog maar zelden voorkomt, lijkt het soms alsof wiegendood niet meer bestaat. Daardoor krijgen de veiligheidsadviezen minder aandacht. 

Bovendien is er tegenwoordig een overvloed aan – vaak tegenstrijdige – informatie. Influencers delen tips die niet altijd wetenschappelijk kloppen, en online circuleren talloze foto’s van baby’s in onveilige slaaphoudingen die er vooral ‘instawaardig’ uitzien. Dat zorgt begrijpelijkerwijs voor verwarring bij ouders.

In dezelfde kamer

Hét belangrijkste advies blijft: laat je baby op de rug slapen, in een eigen bedje, in een gezonde, rookvrije omgeving. Een baby slaapt bovendien het veiligst bij de ouders in de buurt, maar wel in een eigen bedje of co-sleeper. Zo’n co-sleeper neemt weinig plaats in en is handig voor nachtelijke voedingen.

Naast fysieke veiligheid is ook emotionele veiligheid belangrijk. Baby’s slapen beter als ze voelen dat hun ouders dichtbij zijn. Sommige ouders denken dat hun kind sneller zelfstandig wordt door alleen te slapen, maar jonge baby’s hebben juist nood aan nabijheid. Als jullie in dezelfde kamer slapen, reageren jullie op elkaars bewegingen en geluiden. Dat geeft rust en vertrouwen, voor ouder en kind.

Slaapzak

Een slaapzak geeft baby’s sowieso een veilig en geborgen gevoel. Zo’n slaapzak heeft nog meer voordelen: je baby blijft lekker warm tijdens de nachtvoeding én bij het terugleggen in bed. Bovendien verkleint die slaapzak de kans dat je baby op de buik rolt – belangrijk om wiegendood te voorkomen, zeker zolang je kindje nog niet zelfstandig het hoof kan optillen.

Inbakerslaapzakjes zonder mouwen raden we af. Daarbij zitten de armpjes vast, waardoor een baby zich moeilijk kan omdraaien als hij of zij op de buik terechtkomt. Dat kan de ademhaling belemmeren. Ook bedomrandingen en babynestjes zijn niet veilig: komt je baby met het gezicht tegen zo’n zachte rand te liggen, dan kan dat gevaarlijk zijn.

Waar het babybedje vroeger volledig leeg moest blijven, mag er nu wel een klein, dun knuffeldoekje bij. Geen grote of gewatteerde knuffel dus, maar een doekje dat troost en herkenning biedt. Zo voelt je baby zich veilig, ook op nieuwe plekken zoals in de opvang.

Slaapritueel

Slapen in de opvang of op een nieuwe plek lukt niet altijd meteen, en dat is helemaal normaal. Baby’s hebben tijd nodig om te wennen aan iets nieuws. Je helpt hen door thuis al vaste slaapgewoontes te creëren: slapen in hun eigen bedje, met een vertrouwde knuffel en een herkenbaar slaapritueel.

Vraag bij de start in de opvang gerust wat daar gebruikelijk is: zingen de begeleiders een liedje of speelt er een muziekje? Dat kan je thuis ook doen. Zo voelt je baby zich sneller op zijn of haar gemak. Een vaste volgorde van kleine, herkenbare momenten zorgt voor rust bij elk dutje.

Stap voor stap

Een vast slaapritueel helpt je baby om rustig te worden, maar goed slapen leert elk kindje op zijn of haar eigen tempo. Baby’s slapen nog niet lang of diep: ze worden vaak wakker om te drinken of omdat ze nabijheid nodig hebben. Dat hoort bij hun ontwikkeling en is zelfs een vorm van bescherming, want te diep slapen is voor baby’s minder veilig.

Sommige baby’s slapen makkelijk en lang, anderen hebben wat meer hulp nodig. Dat is helemaal normaal. Als je baby moeilijk slaapt, betekent dat niet dat jij iets verkeerd doet. Zelf leren slapen gebeurt stap voor stap. Kijk naar wat jouw kindje nodig heeft en help het tot rust te komen: wieg, zing, streel zachtjes, wandel wat rond of gebruik een draagzak. Tijd en nabijheid doen vaak wonderen.

Samen sterk (en uitgerust)

Slapen is vaak zoeken – voor baby’s én voor ouders. Maar je hoeft dat niet alleen te doen. Durf hulp te vragen, zowel praktisch als emotioneel. Misschien kunnen je ouders een maaltijd brengen, een vriend een paar uur oppassen zodat jij kan bijslapen, of kan je tijdelijk deeltijds werken. Dat zorgt voor meer rust, voor jou én voor je baby. Want een uitgeruste ouder helpt ook een baby beter tot rust komen.

Lukt het niet of twijfel je wat werkt voor jouw kindje? Dat is normaal, want elke baby is anders. Je kan altijd terecht bij je Kind en Gezin-team. Zij luisteren en zoeken mee naar wat het beste bij jullie past.