Wie zwanger is, kan het best extra voorzichtig zijn met verzorgingsproducten, voeding, verf en nieuwe kleren. Heel wat van deze producten bevatten hormoonverstorende stoffen, wat een nadelig effect kan hebben op de aanstaande mama en het ongeboren kind. ‘Hormoonverstorende stoffen zijn lichaamsvreemde en chemische stoffen die onze hormoonhuishouding ontregelen. Die stoffen benadelen de gezondheid, wat meestal pas jaren later zichtbaar wordt’, legt gynaecologe Mireille Merckx uit.
Gevaar voor zwangere vrouwen
Een van de kenmerken van deze stoffen is dat ze zich graag lang verborgen houden in onze weefsels. Ze voelen zich in het bijzonder thuis in vet.
Dat maakt zwangere vrouwen extra kwetsbaar voor hormoonverstorende stoffen. In het vetweefsel worden de schadelijke stoffen immers in grote mate en hardnekkig opgeslagen. Op die manier geraken de stoffen via de moederkoek naar het ongeboren kind. Ook je pasgeborene kan ze krijgen via moedermelk.
Gevolgen van hormoonverstorende stoffen
De mogelijke effecten van hormoonverstoorders zijn jammer genoeg niet mals:
- Verstoorde ontwikkeling van de mannelijke geslachtsorganen (misvorming, verminderde zaadkwaliteit)
- Vroegtijdige puberteit (meisjes krijgen vroeger borsten)
- Hormonale aandoeningen op latere leeftijd
- Diabetes
- Overgewicht
- Borst-, testis-, schildklier- en prostaatkanker
- Neurologische ontwikkelingsstoornissen (aandachtsproblemen, autisme)
- Vroeggeboorte en laag geboortegewicht
- Verstoring van de voortplantingsorganen (onvruchtbaarheid)
Kwetsbare periodes
Deze hormoonverstorende stoffen hebben niet bij iedereen hetzelfde effect. Het is wel duidelijk dat kleine dosissen of combinaties van stoffen het risico op ziekten en aandoeningen doen toenemen.
Hormoonverstoorders zijn het schadelijkst tijdens de kwetsbare periodes in het leven. Dat zijn die momenten waarop de weefsels en organen worden gevormd. Dan ondervinden ze dus het meest effect van stoffen die dat proces verstoren.
Ze hebben de grootste impact tijdens de zwangerschap en van baby tot 10 jaar voor het geheugen. Voor het voortplantingssysteem blijven jongeren zelfs kwetsbaar tot na de puberteit.
5 tips voor zwangere vrouwen
- Was alle nieuwe dingen voor je ze gebruikt (kleren, keukengerei, spullen voor de baby).
- Vermijd verf: zowel haarverf als het verven van de babykamer. Als er toch geverfd wordt, verlucht je huis dan grondig. Lees hier alles over het belang van binnenluchtkwaliteit.
- Vermijd cosmetica met parfums, paraben(en), ftalaten (afkortingen als BzBP, DEp, DMp), Bisfenol A, triclosan (antibacteriële zepen), benzofenon cyclotetrasiloxane, butylhydroxyanisoe (BHA) en ethylhexyl metroxycinnamaat (EHMC).
- Schakel over op ecologische schoonmaakmiddelen.
- Was groenten en fruit grondig en eet gevarieerd, zo vermijd je een overdosis van een bepaalde stof.
Hormoonverstoorders laten uitdoven
Samen met het expertennetwerk Childproof roept de Gezinsbond Europese en Belgische politici op het gebruik van hormoonverstoorders te laten uitdoven.
Speciale aandacht moet daarbij gaan naar producten waar kinderen en zwangere vrouwen mee in aanraking komen. Als er een minder giftig of schadelijk alternatief is, moet de producent gedwongen worden om naar deze alternatieve stof over te schakelen.
Zolang EDC’s nog aanwezig zijn in producten, moeten consumenten informatie krijgen over de gezondheidsrisico’s van hormoonontregelaars. Alleen zo kunnen ze met kennis van zaken kiezen en hun gedrag en levensstijl aanpassen.
