Stel: je wilt je auto schenken aan je kleinzoon die net zijn rijbewijs heeft gehaald, want zelf rijd je er toch niet meer mee. Kan dat zomaar? Of zijn er bepaalde kosten aan verbonden? De juridische dienst van de Gezinsbond zocht het uit.
Wanneer schenkbelasting?
Normaal gesproken betaal je geen schenkbelasting voor gewone vrijgevigheden zoals een geschenkje bij een verjaardag, Nieuwjaar of andere gelegenheden. Maar wat is gewoon? Dat hangt af van de grootte van je vermogen.
Als je multimiljonair bent, kan je een (luxe)wagen voor een achttiende verjaardag als een gewoon geschenk beschouwen. Het cadeau mag op zich buitengewoon zijn, het zorgt niet voor een diepe deuk in het restvermogen van de schenker.
Leef je van een bescheiden pensioentje én heb je het zelf knap lastig om iedere maand rond te komen, dan kan je auto schenken wél grote vermogensrechtelijke gevolgen hebben. Als je auto een groot deel van je vermogen uitmaakt, kan je verschillende dingen doen.
Optie 1: de auto als handgift schenken
Je overhandigt de sleutels, je kleinzoon neemt de verzekering over en jullie spreken er verder niet meer over. Omdat je de schenking niet registreert, betaal je ook geen schenkbelasting.
Voor de fiscus is dat allemaal prima, zolang je nog drie jaar leeft. De huidige Vlaamse regering denkt eraan om die termijn op te trekken naar vier jaar, maar daar is nog geen zekerheid over.
Overlijd je binnen drie jaar, dan maakt de auto deel uit van je nalatenschap en volgt er een vereffening volgens de regels van het erfrecht mét betaling van erfbelasting. Omdat je kleinzoon meestal geen rechtstreekse erfgenaam is, zal de auto niet voor hem zijn. Tenzij je dat anders hebt bepaald in een testament.
Ten aanzien van de andere erfgenamen moet het wegschenken van de auto (samen met eventuele andere schenkingen) passen binnen de helft van je vermogen waarover je vrij mag beschikken. Is dat niet het geval, dan zal daar een verrekening moeten gebeuren.
Optie 2: op veilig spelen en de schenking van de auto laten registreren
Je betaalt dan 3 procent schenkbelasting op het moment van de schenking. Als je overlijdt, zijn er geen belastingen meer verschuldigd. Meestal betaalt de ontvanger deze belasting, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Het blijft van belang om te kijken of je met de schenking van je auto je vrij beschikbare deel niet overschrijdt.
Optie 3: geen actie ondernemen
Als je overlijdt, wordt de waarde van de auto bij het totale vermogen geteld en zal die dus mee bepalend zijn voor de som van de erfbelasting. Je zoon of dochter kan binnen het jaar na het openvallen van de nalatenschap de auto nog aan je kleinzoon schenken zonder dat daar schenkbelasting op moet worden betaald. Gebeurt dat pas ná één jaar, dan is er nog schenkbelasting verschuldigd.
Het is duidelijk dat dit nogal wat onzekerheid met zich meebrengt. Want wanneer zal je kleinzoon de auto daadwerkelijk krijgen? En zal je zoon of dochter de auto ook echt schenken na je overlijden?
